10 marca 2010 roku w Zarządzie Głównym SEiRP przy ul. Domaniewskiej w Warszawie odbyło się spotkanie, w którym uczestniczyli reprezentanci:
1. Zarządu Głównego SEiRP - Zdzisław Czarnecki, Henryk Grobelny, Kazimierz Woźniak;
2. Zarządu Głównego NSZZP - Tomasz Krzemiński, wiceprzewodniczący ZG;
3. Związku Byłych Funkcjonariuszy WOP - Henryk Jasik, Andrzej Stachurski;
4. Akademii Spraw Wewnętrznych - Piotr Strużewski, Barbara Ślusarczyk
5. Posłów wnioskodawców - prof. Marek Chmaj, pełnomocnik;
6. dr Tomasz Koncewicz, pracownik naukowy UG, adwokat;
7. Damian Sucholewski, adwokat.
Celem spotkania było nakreślenie dalszych kierunków działań w związku z orzeczeniem TK z 24 lutego 2010 r. Poinformowano, że do Zakładu Emerytalnego MSW wpłynęło do tej pory około 15 tysięcy odwołań od decyzji o obniżeniu emerytur. W ZER MSWiA działa kilkuosobowy zespół radców prawnych, który pisze stanowiska do odwołań i przesyła je do Sądu Okręgowego w Warszawie - Wydziału Ubezpieczeń Społecznych. Do chwili obecnej "zaopiniowano" około 3,5 tysiąca odwołań. Według opinii ZER MSWiA, pierwsze wyroki zapadną nie wcześniej niż we wrześniu br.
Uczestnicy spotkania byli zgodni, iż dalsze procesowanie sprawy "odwołań" będzie miało następujący przebieg:
1) Sąd Okręgowy przesyła powodowi stanowisko ZER celem ustosunkowania się do niego w terminie 14 dni,
2) odwołujący nie może być pozostawiony samemu sobie, gdyż pierwsze sprawy będą miały charakter precedensowy. Pismo procesowe będące odpowiedzią na stanowisko ZER musi być opracowane przez najlepszych prawników i temu celowi będzie służył Fundusz Pomocy Prawnej ZG SEiRP.
Według zgodnej opinii dr. Koncewicza i prof. Chmaja są trzy podstawowe kierunki działania na obecnym etapie:
1. Powrót do Trybunału Konstytucyjnego na 2 sposoby:
1) pierwszy, to wnioskowanie do Sądu Okręgowego - Wydziału Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie, aby ten w trybie art. 193 Konstytucji zwrócił się do TK z pytaniem prawnym o zgodność ustawy z tymi artykułami Konstytucji, co do których TK nie orzekł (szczególnie z art.1) oraz z wiążącymi Polskę traktatami międzynarodowymi,
2) drugi, to zmodyfikowanie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego złożonego przez NSZZ Policjantów
i skoncentrowanie się na problemach, co do których TK nie wydał orzeczenia, a w szczególności na zgodności ustawy w całości z art. 18 Konstytucji oraz na zaskarżeniu preambuły, gdyż wniosek w tym zakresie TK umorzył. Wobec wniosku NSZZP toczy się sprawa przed TK oznaczona sygn. 36/09. Prof. Chmaj zgodził się być dodatkowym pełnomocnikiem NSZZP przed TK, jednak wymaga to ustanowienia go w tym charakterze w drodze uchwały Zarządu Głównego NSZZ Policjantów.
2. Skarga do Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu. Może być złożona przez osobę, która otrzymała decyzję obniżającą jej emeryturę, lecz zamieszkuje w którymś z krajów "starej" Unii Europejskiej.
Wystarczy jeden taki przypadek, aby TS przyjął i rozstrzygnął taki wniosek.
3. Skarga do Międzynarodowego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.
1) Uczestnicy spotkania wyrazili opinię, że na obecnym etapie, bez wyczerpania drogi krajowej przed Sądem Okręgowym - Wydziałem Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie i ewentualnie kolejnych instancjach, skarga do MTPCz jest niedopuszczalna.
2) Inny pogląd w tej sprawie wyraża Fundacja Helsińska, której (jak przekazali dr Ślusarczyk i dr Strużewski) przedstawiciele są zdania, iż orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zamyka drogę krajową. Problem ten wymaga jednoznacznego rozstrzygnięcia. Uczestnicy spotkania byli zgodni, że w chwili obecnej składanie skargi do MTPCz jest przedwczesne, gdyż należy najpierw poznać pisemne uzasadnienie orzeczenia TK z 24 lutego 2010 r., a szczególnie zdań odrębnych pięciu sędziów TK, ponieważ uzasadnienie skargi bazować będzie na treści zdań odmiennych.
3) Wzory skarg do MTPCz w Strasburgu będą opracowywane przez prawników, których wskaże Zarząd Główny SEiRP i opłaci ich z Funduszu Pomocy Prawnej.
4) Przedstawiciele byłych SOP prowadzą rozmowy z adwokatami, którzy występowali już ze skutkiem pozytywnym w MTPCz, między innymi z mec. Moniką Gąsiorowską, która wygrała kilka spraw (np. Alicji Tysiąc).
5) Najgorszym scenariuszem byłoby, gdyby ktoś obecnie na własną rękę złożył słabo uzasadnioną taką skargę, a Trybunał Praw Człowieka by ją przyjął, rozpatrzył merytorycznie i wydał werdykt dla nas niekorzystny.
6) Niepokój budzi zamieszczenie na stronie internetowej SLD wzorów skargi do MTPCz w Strasburgu z zachętą do składania skarg. Gdyby tak się stało, to jedyna nadzieja w tym, że MTPCz taką słabo umotywowaną skargę odrzuci z powodu niewyczerpania drogi krajowej.
Dr Koncewicz w dniu 10 marca br. ustalił w Trybunale Konstytucyjnym, że orzeczenie TK z dnia 24 lutego 2010 r. wraz ze zdaniami odrębnymi opublikowane zostanie około 20 marca br.
Prawnicy, którzy reprezentować będą "pokrzywdzonych" w pierwszych sprawach odwołujących się do Sądu Okręgowego - Wydziału Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie, niezależnie od wnioskowania o pytanie prawne do TK w trybie art.193 Konstytucji, kwestionować będą interpretację i sposób wykonania znowelizowanej ustawy emerytalnej, a w szczególności:
1) interpretację ZER MSWiA, iż nie stosuje się naliczenia 40 % podstawy emerytury po 15 latach, podczas gdy ustawa mówi, że art. 15 stosuje się odpowiednio. Jako dowód - opinia prawna prof. Chmaja
(15 x 2,6% = 39%) oraz wypowiedź Teresy Liszcz przed TK w dniu 13 stycznia br., która twierdziła, iż 40 % obowiązuje. Prof. Chmaj zobowiązał się zwrócić do TK o stenogram rozprawy, który posłuży jako dowód przed Sądem Okręgowym. Alternatywnym dowodem może być powołanie Teresy Liszcz na świadka (15 tysięcy razy);
2) bezpodstawne zaliczenie do organów bezpieczeństwa państwa niektórych stanowisk, instytucji i formacji
(a na zaświadczeniu z IPN do ZER odwołanie nie przysługuje) na przykład:
a) komendantów powiatowych i wojewódzkich MO,
b) szefów powiatowych i wojewódzkich urzędów spraw wewnętrznych,
c) Biura Ochrony Rządu,
d) pionu łączności,
e) pionu kadr,
f) WSO MSW w Legionowie (są 2 wyroki Sądu Najwyższego, iż nie należy ona do instytucji w kategorii organy bezpieczeństwa państwa - dot. posła Mariana Filara i sędziego Mirosława Wyrzykowskiego).
Zarząd Główny SEiRP zawrze stosowne umowy z prawnikami, którzy reprezentować będą odwołujących się do Sądu Okręgowego - Wydziału Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie i skarżących się do MTPCz w Strasburgu.
Notatkę opracował: Henryk Grobelny